Hét export product van de stad Porto is de wijn die er vandaan komt. Het is een speciale wijn met de bijpassende naam ‘portwijn’, in Nederland en België vaak afgekort als ‘port’ of ‘porto’. Het is een veel gewenste wijn voor wijnliefhebbers en ook koks verwerken de wijn graag in hun gerechten. Port is versterkt en dit betekent dat het alcoholpercentage van de wijn uit Porto tussen de 18 en 20 procent is.
De naam komt dus van de naam van de havenstad. De wijn moet gemaakt worden van druiven die enkel in een bepaald gebied verbouwd zijn, namelijk langs de oevers van de rivier de Douro. Dit gebied wordt al eeuwen gebruikt voor het produceren van de wijn. Al in de 13e eeuw werd de wijn geëxporteerd naar Engeland. Later bleek dit handig te zijn, want Engeland kreeg bonje met Frankrijk, dat op dat moment een grote exporteur was op het gebied van wijn. Engeland ging dus hun wijn elders zoeken en kwamen al snel bij Portugal uit. Om tijdens de lange zeereizen de port goed te houden werd eerst brandewijn toegevoegd om zo de houdbaarheid te verbeteren. Later werd de gisting gestopt en werd wijnalcohol toegevoegd. Zo ontstond per ongeluk de zoete portwijn, want door de toevoeging van de alcoholwijn behoudt port veel restsuikers en krijgt het zijn zoete smaak.
Wanneer de druiven aankomen vanuit de wijngaarden wordt er gekozen voor om ze niet of gedeeltelijk te ontstelen. Tot op de dag van vandaag worden de druiven nog in lage bakken, ook wel lagares genaamd, gedaan en met de voeten bewerkt. Het is een zware klus om te doen en wordt op dezelfde dag nog in de avonduren uitgevoerd. Sommige boeren hebben er echter wel voor gekozen om het proces te moderniseren en hebben vinificatiesystemen. Door het aanstampen van de druif breekt de schil en geeft het zijn bekende smaak en kleur af.
Vervolgens gaat de wijn na een dag of twee gisten. Tijdens dit proces komen de schillen omhoog en vormen een beschermlaag (manta). Hierdoor wordt de zuurstof tegengehouden. De laag wordt met enige regelmaat ondergedompeld om zo de extractie zo hoog mogelijk te laten krijgen.
De most wordt daarna gekeurd. Most is het product wat overblijft na het gisten. Als de substantie goed is gekeurd gaat het naar de wijnmaker die er op zijn beurt brandewijn in doet. Hierdoor stopt de gisting. Het gist gaat namelijk dood bij een alcoholpercentage van ongeveer 15%. Hierdoor blijven er suikers achter en krijg je de kenmerkende smaak van één van de lekkerste wijnen uit Portugal. Port!
Hoewel de wijn aan veel eisen moet voldoen zijn er veel soorten port. Er is zowel rode, witte als rosé wijn. Daarnaast worden veel verschillende druiven gebruikt voor de zoete wijn. De smaken variëren vaak wel minder. Het is een zoete, fruitige wijn dat vaak als aperitiefje gedronken wordt. En voor het bekende exportproduct kan soms aardig wat geld neergelegd worden. Voor de duurste fles ooit werd maar liefst bijna €140.000 betaald! En de fles is afkomstig van Nieport, een porthuis dat eigendom is van de gelijk genaamde Nederlandse familie. En dat al 5 generaties lang!